Program M_EKG

Program wykonany dla Kliniki Kardiologicznej SPSK4.
Wykorzystywany również pzez studentów z Koła Naukowego Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie w analizie zapisów i automatyzacji badań EKG.

Przeznaczenie
Program do przeglądania zapisów EKG, pomiarów wielkości charakterystycznych (amplitud i okresów), pola, cykli uśrednionych, rytmu serca.

Okno główne - przeglądarka
Poniżej zaprezentowano okno główne spełniające rolę przeglądarki zapisów. Zawiera ono:

1. listę plików dyskowych znajdujących się we wskazanym katalogu zawierających zapisy EKG - Lista pacjentów,
2. dwanaście okien podglądu kanałów EKG domyślnie prezentujących początkowe fragmenty kanałów o długości określonej przez pole nastawne ilość punktów,
3. kartę pacjenta,
4. pole nastawne szerokości wyświetlanych fragmentów EKG (500 punktów = 1 sekunda) – ilość punktów,
5. pozycję wyświetlanego fragmentu w trakcie zapisu w sekundach – sekunda zapisu,
6. suwak umożliwiający przesuwanie okienek podglądu kanałów – Przesuń wykres [%].

Rys. 1 Formularz główny M_EKG

Formularz główny programu M_EKG spełnia funkcje przeglądarki zapisów EKG.

Polecenia menu udostępniają obliczenie następujących szeregów:

1. wartości średniego cyklu pracy serca w wybranym odprowadzeniu,
2. zapisu, wktórym uśredniane są grupy cykli orginalnych,
3. zmienność rytmu serca w trakcie badania,
4. zbioru cykli pracy serca o długościach oryginalnych lub długości stałej (cykle interpolowane).

Dodatkowo:

1. zapis listy pacjentów i ich kart,
2. wybór prezentowanych szeregów (zapis oryginalny, uśredniony, rytm serca),
3. ustawienia ścieżek do plików badań i zapisów,
4. opcje:
5. autozapisu po wykonaniu obliczeń,
6. wybór formatu zapisu
7. wiersze,
8. kolumny,
9. wybór metody interpolacji używanej przy obliczeniu cyklu średniego
10. liniowa,
11. wielomian,
12. różniczkowa.

W trakcie wykonywania obliczeń analizowany jest cały zapis badania.
Obliczenia mogą być przeprowadzone dla bieżącego badania lub dla wszystkich zapisów znajdujących się w bieżącym katalogu badań (lista widoczna z lewej strony okna). Zapisy mogą zostać automatycznie zapisane w pliku celem przetwarzania w zaawansowanych narzędziach statystycznych.
Aplikacja umożliwia pominięcie w obliczeniach zaznaczonych nieprawidłowości, które wystąpiły w trakcie wykonywania zapisu, spowodowane np. poruszeniem się pacjenta.

Obliczenie cykli średnich i uśrednianych w grupach
Obliczenie cyklu średniego odbywa się po wybraniu polecenia Oblicz->cykl średni. W oknie przeglądarki automatycznie zostaną zaprezentowane obliczone cykle średnie.
Oblcizenie szeregu cykli usrednianych w grupach wykonuje sie po wydaniu polecenia Oblicz->uśrednianie. Nastenie użytkownik przoszony jest podanie wielkości grupy. Wielkość grupy określa ilość kolejnych orginalnych cykli, z których obliczny jest kolejny cykl zapisu wynikowego.
Poniższy rysunek przedstawia obliczone cykle uśrednie w grupach po 4 cykle orginalne dla wszystkich kanałów jednego pacjenta.

Rys. 2 Obliczone cykle średnie, na formularzu głównym

Obliczone cykle średnie pojawiają się w oknach przeglądarki. Cykl średni interpolowany jest do długości 512 punktów. Istnieje możliwość zbliżenia wybranego fragmentu cyklu średniego przez modyfikację ilości punktów zawartych w okienkach podglądu (domyślnie 512 – długość całkowita) i przemieszczenie suwaka przesuń wykres [%]. Suwak ten może być obsługiwany za pomocą klawiatury.

Pomiary EKG
Program M_EKG umożliwia dokonywanie szczegółowych pomiarów zapisów badań, uśrednionych cykli oraz rytmu. Poniższy rysunek przedstawia przykładowe okno pomiarów.

Rys. 3 Formularz pomiarów cykli EKG

Na formularzu pomiarów znajduje się pięć kursorów, które wykorzystywane są do dokładnych pomiarów geometrii zapisu.
Dwa kursory w postaci skrzyżowanych linii poziomej i pionowej w kolorach czerwony i niebieski pozwalają wyznaczać różnicę amplitud, interwałów oraz obliczać pole bezwzględne znajdujące się pod fragmentem zapisu. Ich bieżące pozycje wyświetlane są w odpowiednio oznaczonych kolorami polach liczbowych. Pomiędzy tymi polami wyświetlane są interwał i różnica amplitudy oznaczonych punktów. Pole zawarte pod fragmentem krzywej ograniczonej tym kursorami wyświetlane jest poniżej wykresu (pole).
Trzy kursory o kształcie krzyżyka w kolorach (niebieski, czerwony, bordowy) służą pozycjonowaniu w miejscach charakterystycznych wykresów celem zapisania ich pozycji w pliku lub jako oznaczenia pomocnicze.
Posługiwanie się kursorami jest proste dzięki ich właściwości pozycjonowania na najbliższym punkcie należącym do krzywej. Dzięki temu w celu dokładnego oznaczenia szczytu załamka wystarczy tylko przesunąć kursor w jego pobliże. Kierowanie kursorami możliwe jest również przy użyciu klawiatury.
Ręcznie wprowadzone ustawienia kursorów mogą być łatwo zarchiwizowane w pliku dyskowym przy użyciu przycisku [Zaznaczenia]. Zapisywane są wszystkie pozycje kursorów, odległość czasu i amplitudy oraz pole pod krzywą pomiędzy kursorami złożonymi z długich linii.

Szerokość prezentowanego fragmentu może być modyfikowana za pomocą pola nastawnego: Szerokość okna [ms]. W dolnej części okna znajduje się suwak umożliwiający przesuwanie okna podglądu zapisu. Suwak może być obsługiwany za pomocą klawiatury.

Umieszczony w górnej części okna suwak pozwala zmieniać aktualnie wyświetlany kanał bez konieczności powrotu do głównego okna.
Poziom obliczonej linii izoelektrycznej jest na bieżąco wyswietlany i może być zmieniany za pomocą suwaka z prawej strony wykresu.

Pomiary zmienności rytmu serca
Po wybraniu pozycji menu Oblicz->rytm obliczone zostaną odległości pomiędzy kolejnymi szczytami załamków R. W oknie pomiarów zaprezentowany zostanie wykres słupkowy kolejnych interwałów R-R. Do pomiarów długości interwałów i różnic służą dwa kursory. Długości interwałów zaznaczonych za pomocą kursorów niebieskiego i czerwonego wyświetlane są w odpowiednich (odpowiedni kolor wypełnienia) polach liczbowych. Różnica między tymi długościami wyświetlana jest pomiędzy polami.
Ilość prezentowanych na wykresie odstępów R-R (domyślnie wszystkie zarejestrowane) może być modyfikowana za pomocą pola liczbowego Ilość cykli. Do przemieszczania okna podglądu prezentującego zbliżenie służy suwak umieszczony w dolnej części okna.

Rys. 4 Formularz pomiarów prezentujący przykładowy zapis zmienności rytmu serca